08.04.2010 20:23
RE: Kodeks Pracy OnLine
Porada dniaIle umów na okres próbny z tym samym pracownikiem?
Ile umów o pracę na okres próbny wolno podpisać z tym samym pracownikiem i na to samo stanowisko pracy?
Umowa na okres próbny z danym pracownikiem na dane stanowisko pracy może być zawarta tylko raz. Jeżeli jednak pracownik ma podjąć pracę innego rodzaju i pracodawca uzna to za uzasadnione, istnieje możliwość powtórnego zawarcia umowy na okres próbny, choćby wcześniej zawarł z pracownikiem innego rodzaju umowy o pracę.
W jakim przypadku pracodawca może zawrzeć kolejną umowę na okres próbny?
Ponowne zawarcie z tym samym pracownikiem zatrudnianym na innym stanowisku pracy umowy na okres próbny może być nawet w pewnych sytuacjach wskazane. O ile bowiem pracownik został sprawdzony na poprzednim stanowisku pracy, o tyle powierzenie mu innego rodzaju pracy nie oznacza, że pracodawca oceni jego przydatność na nowym stanowisku w podobny sposób.
Przykład 1
Pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę na 3-miesięczny okres próbny na stanowisku stolarza. Po upływie okresu próbnego strony postanowiły, że pracownik będzie dalej zatrudniony w firmie, ale na stanowisku przedstawiciela handlowego.
W tym przypadku można pracownika zatrudnić ponownie na podstawie umowy o pracę na okres próbny Pracownik ma bowiem podjąć pracę innego rodzaju, wymagającą od niego kontaktu z ludźmi i znajomości rynku meblarskiego (nowe stanowisko pracy).
Przykład 2
Pracownica była zatrudniona jako młodsza księgowa na podstawie umowy na okres próbny, a potem na czas określony. Pracodawca zdecydował jednak, że będzie go rozliczać biuro rachunkowo-księgowe. Po upływie terminu wskazanego w umowie o pracę umowa z pracownicą się rozwiązała, a ta podjęła zatrudnienie u innego pracodawcy. Po 6 miesiącach jej poprzedni pracodawca chce ją zatrudnić ponownie, ale tym razem na stanowisku dyrektora personalnego. Nie jest jednak pewny, czy pracownica poradzi sobie z nowymi zadaniami.
W takiej sytuacji możliwe jest zatrudnienie pracownicy u tego samego pracodawcy ponownie na okres próbny, ponieważ wcześniej wykonywała u niego pracę innego rodzaju - związaną z księgowością i nie na stanowisku kierowniczym.
Kiedy pracodawca nie może zawrzeć kolejnej umowy na okres próbny?
Ponowna umowa na okres próbny nie może być zawarta z pracownikiem, jeśli pracodawca zmienia jedynie nazwę stanowiska pracy, a zakres obowiązków pracownika pozostaje ten sam. Wolno mu powtórnie zatrudnić pracownika na okres próbny tylko wtedy, gdy zmiana rodzaju wykonywanych przez pracownika czynności uzasadnia ponowne poddanie go próbie. Jeśli okaże się, że pracodawca zawarł umowę o pracę na okres próbny w celu obejścia przepisów prawa, wówczas postanowienie określające ten rodzaj umowy jest nieważne. W konsekwencji umowa taka jest traktowana jak umowa zawarta na czas nieokreślony, chyba że zgodnym zamiarem stron było zawarcie terminowej umowy o pracę (wyrok SN z 26 sierpnia 1999 r., sygn. akt I PKN 215/99, OSNP z 2000 r. nr 24, poz. 890).
Przykład
1 stycznia pracownik został zatrudniony w firmie świadczącej usługi sprzątania na stanowisku osoby sprzątającej na podstawie umowy o pracę na 3-miesięczny okres próbny. 1 kwietnia pracodawca zawarł z nim umowę o pracę na czas nieokreślony. Planuje awansować pracownika i od 1 maja zaproponować mu stanowisko kierownika zmiany sprzątającej. Nie wie jednak, czy pracownik poradzi sobie z nowymi obowiązkami i dlatego chciałby zawrzeć z nim ponownie umowę o pracę na okres próbny na nowe stanowisko pracy.
W tym przypadku pracownikowi nie zostaną powierzone zupełnie nowe obowiązki, a zatem lepiej nie zawierać z nim kolejnej umowy na okres próbny. Stanowisko pracy może zostać zmienione na podstawie aneksu do umowy o pracę zawartej 1 kwietnia.
Czy przerwa w zatrudnieniu uzasadnia ponowną umowę na okres próbny?
Ponowne zawarcie tego samego rodzaju umowy o pracę z tym samym pracownikiem - nawet na to samo stanowisko pracy - może być też uzasadnione w przypadku dłuższej przerwy w zatrudnieniu u danego pracodawcy. Okres niewykonywania pracy może bowiem uzasadniać celowość poddania pracownika kolejnej próbie. Będzie to szczególnie uzasadnione, jeśli do wykonywania pracy na danym stanowisku konieczna jest specjalistyczna wiedza albo wyjątkowe cechy psychofizyczne, np. odporność na stres.
Przykład
Pracownica była zatrudniona na stanowisku sekretarki w 2000 r. na podstawie umowy na okres próbny. Jej praca polegała na odbieraniu telefonów, przepisywaniu na maszynie tekstów pisanych ręcznie oraz organizowaniu spotkań dyrektorowi. Po 10 latach przerwy dawny pracodawca postanawia ponownie zatrudnić tę pracownicę na stanowisku sekretarki. Do zakresu jej obowiązków ma należeć m.in.: obsługa specjalistycznych programów komputerowych, łączenie telekonferencji i wideokonferencji z kontrahentami polskimi i zagranicznymi. Pracownica musi biegle posługiwać się językiem angielskim.
W takiej sytuacji uzasadnione będzie zawarcie umowy o pracę na okres próbny.